W jaki sposób przystąpić do renegocjacji umów po wprowadzeniu nowej płacy minimalnej?

Dlaczego dochodzi do zmiany płacy minimalnej?

Płaca minimalna to najniższa kwota, jaką pracodawca jest zobowiązany wypłacić pracownikowi za pełen etat. Aktualnie wynosi ona 3 600 zł brutto, ale od 1 stycznia 2024 r. ma wzrosnąć do 4 242 zł brutto. Niemniej jednak, nie wszyscy pracownicy dostają identyczną sumę. Niektórzy otrzymują dodatek za pracę w niekorzystnych lub niebezpiecznych warunkach, takich jak budowa, ochrona czy przetwarzanie odpadów.

Do tej pory ten dodatek był uwzględniany w płacy minimalnej, co pozwalało pracodawcom na obniżenie podstawowego wynagrodzenia i równoważenie tego dodatkowym świadczeniem. W rezultacie osoby pracujące w trudniejszych warunkach nie były lepiej opłacane niż te, które dodatku nie otrzymywały.

Związkowcy uznały to za nierówność i postulowali zmianę w prawie. W czerwcu 2023 r. doszło do porozumienia między władzami a NSZZ Solidarność, zgodnie z którym od 1 stycznia 2024 r. dodatek za specyficzne warunki pracy nie będzie wliczany do płacy minimalnej. Oznacza to, że pracodawcy będą zobowiązani do podniesienia podstawowego wynagrodzenia dla tych, którzy otrzymują ten dodatek (jeśli po odjęciu dodatku ich pensja jest niższa niż płaca minimalna).

Jakie są reperkusje dla umów?

Modyfikacja w kalkulacji płacy minimalnej wpływa na warunki realizacji istniejących umów, zwłaszcza tych związanych z zamówieniami publicznymi lub usługami świadczonymi w specjalnych warunkach. Dostawcy takich usług będą musieli pokryć wyższe koszty związane z podwyżkami dla pracowników i mogą dążyć do renegocjacji stawek z klientami.

Opcja renegocjacji umów została zatwierdzona przez ustawę z 30 lipca 2023 r., która zaczęła obowiązywać 1 września 2023 r. Dotyczy ona tylko sytuacji, gdy procedura zamówienia została rozpoczęta przed tą datą. Dostawca ma czas do końca 2023 r., aby złożyć wniosek o korektę swojego wynagrodzenia.

Taki wniosek powinien określać metodę i podstawę kalkulacji odpowiedniej korekty wynagrodzenia, uwzględniając tylko dodatkowe koszty związane z koniecznością podniesienia pensji pracowników za daną usługę. Klient może żądać udokumentowania tych obliczeń, aby potwierdzić konieczność poniesienia dodatkowych kosztów.

Zasady renegocjacji umów stosuje się również do umów zawieranych w inny sposób niż dla zamówień publicznych, zawartych przed 1 września 2023 r. (jeśli podwyższenie wynagrodzenia wpłynie na koszty realizacji umowy).

Jakie są skutki dla przedsiębiorstw?

Renegocjacja umów jest korzystna dla dostawców, którzy będą mogli dostosować swoje stawki do nowych standardów płacowych. Niemniej jednak, nie wszystkie przedsiębiorstwa będą mogły z tego skorzystać, ponieważ nie spełniają one wszystkich kryteriów określonych w ustawie. Co więcej, niektórzy klienci mogą nie zgodzić się na podwyższenie stawek lub zaproponować kwotę niższą niż oczekiwana przez dostawcę.

Z drugiej strony, gwałtowny wzrost płacy minimalnej stanowi wyzwanie dla wielu firm, zwłaszcza dla MŚP, które mogą mieć trudności z radzeniem sobie z naciskami płacowymi i inflacyjnymi. Dlatego konieczna jest natychmiastowa dyskusja na temat zmiany mechanizmu ustalania płacy minimalnej, uwzględniająca sytuację ekonomiczną i społeczną kraju.